Bánh canh đầu cá thu

Sáng nay tui không có ý định nấu món bánh canh, nhưng vô chợ một lát xách về một đầu thu to. Ở vùng biển, thấy cá rẻ mà mừng như trúng số! Cân lại thử thấy đúng 1,2 kg đầu cá, giá 60.000đ, mua thêm ký bột bánh canh, hành ngò, củ hành tây, ớt, chanh… Bao nhiêu đó cho ba người, ăn mệt xỉu!

Mặt mũi ông cá thu đây

Cách nấu bánh canh cá rất đơn giản, mộc mạc không khác gì những bữa ăn của dân chài mà nhiều người có dịp nghe họ kể lại.

Thuyền đang lênh đênh giữa biển khơi lồng lộng, gần đến bữa ăn, bắc nồi nước nấu cháo, cháo được rồi đem bỏ con cá giãy đành đạch vừa làm qua vô nồi, chỉ nấu vừa chín tới, cho thêm chút muối, nước mắm, chẳng cần tiêu hành bột ngọt, mỡ màng gì ráo trọi, ăn chỉ vỏn vẹn bấy nhiêu biểu sao người dân chài họ không chắc nịch, mặn mòi, vạm vỡ…

Tui nhớ lại, hồi đó là năm cuối, thi xong tú tài rồi đến kỳ thi vô đại học, ba tui nhắn nhủ ông anh kề hãy gắng lên, ráng thi đậu vô trường Đại học Hải sản (sau này người ta sửa lại là Đại học Thủy sản) một vùng có bờ cát trắng, biển xanh biếc, tứ bề gió lộng… Cuối cùng vậy mà ông ấy trở thành sinh viên của trường duy nhất chuyên về các ngành sinh vật biển ấy thiệt. Học mới qua tới năm thứ hai, còn đâu đôi ba năm nữa ra trường thì xảy ra biến cố lịch sử năm 75. Vùng đất miền Trung xuề xòa mà đầy duyên nợ, mở rộng vòng tay đón cả gia đình tui sum họp rồi trở thành những người con xứ biển từ đó.

Riêng việc làm quen với vị nước ngọt ở đây đã mất một thời gian hơi lâu, tuy là nươc ngọt nhưng lại thoang thoảng vị măng mẳng, chứ không ngọt như nước trên vùng cao nơi sinh sống trước đó. Cũng lúc ấy, do buổi đầu tiếp quản miền Nam, các nhà máy chưa tổ chức hoạt động nên người ngư dân đánh bắt cá rồi tự đem ra chợ bán, với giá rẻ, rẻ vô cùng.

Cá rẻ vây nên thường ai đi chợ là mua cả con cá to về, chứ không chỉ mua vài ba khía như bây giờ. Mỗi lần nấu cá thu, nhân vật tui kể ở trên, do có gần hai năm thâm niên xứ biển, mình mặc cái quần đùi, ngồi trước đĩa đầu cá to tổ chảng, vêu bộ hàm lởm chởm như hàm răng cá mập , bên cạnh có thêm chén mắm ớt, một mình một ngựa, thủng thẳng, lai rai, từ tốn, ngon lành, ổng nhai sạch sẽ đĩa đầu cá, không chừa một mảnh nhỏ! Lúc đó tui nghĩ bụng, thứ đầu cá tanh tưởi, xương xẩu thấy mồ chứ có gì ngon lành, con cá to kềnh sao không ăn thịt cá cho đã miệng, ông này số khổ rồi !

Xương đầu cá mềm mềm, càng nhai kỹ càng béo ngậy

Thật kinh ngạc, một thời gian sau, cả nhà tui ai cũng biết tới cái thú thưởng thức đầu cá, riêng tui, phải nói đầy đủ là nghiện nhai đầu cá thu, chẳng thua gì ai trong nhà, nhưng than ôi, đến lúc này thì cá chẳng còn rẻ như ngày xưa nữa!

Ngày nay, ai đến Nha Trang cũng nhìn thấy một dãy hàng bánh canh đầu cá ở đường Nguyễn thị Minh Khai, từ khoảng một giờ trưa dọn ra khách đã đông nườm nượp, tuy vậy không phải lúc nào khách hàng cũng được thưởng thức những cái đầu cá tươi, xứng đáng đồng tiền bát gạo...

Món bánh canh cá giản dị lại dễ dàng cho tiêu hóa, nên không chỉ có du khách, người dân ở đây thường chọn món này cho bất kể bữa ăn nào, sáng trưa chiều tối, vì thế ở đâu cũng thấy hàng bánh canh, ra đường là gặp.

Do cách nấu và đặc điểm từng loại bột nên múc ra tô bánh canh không hoàn toàn giống nhau, có hàng bán lấy lệ, qua loa nên chỉ mua cá nấu lấy nồi nước, mua chả cá đem xắt nhỏ cho vào… Nhưng tất cả vẫn có một điểm chung duy nhất đó là vị ngọt của cá tươi để làm nước dùng. Người biết thưởng thức rất dị ứng với vị bánh canh cá cho thêm dù chỉ chút đường, cho màu mè hoặc phi hành mỡ…

Đừng quên rắc chút tiêu

Bánh canh đầu cá thu

Nguyên liệu:

- 1 cái đầu cá tươi, lớn trên 1kg (tính mỗi người khoảng 400g đầu cá là ăn vừa ngon).

- Bột bánh canh (mỗi tô khoảng 200g bột).

- Hành, ngò, ngò tàu, rau răm, hành tây, chanh...

- Hạt tiêu, nước mắm ngon, ớt trái...

Cách nấu:

- Đầu cá chặt miếng lớn hoặc để nguyên cái, bóc bỏ máu đọng, mang, ruột, để lại gan và trứng nếu có, rửa sạch sẽ để ráo.

- Ước chừng lượng nước cần dùng, bắc lên bếp chờ sôi, cho cá vô. Để lửa vừa nhỏ cho nồi cá chỉ sôi nhè nhẹ, bọt từ từ nổi lên, lấy vợt hớt sạch bọt, vài phút sau lại hớt tiếp cho đến lúc hết bọt để nồi nước được trong.

Nêm muối, chút bột ngọt cho vừa miệng, chỉnh lửa thật nhỏ, hãm lửa sao cho nồi cá nóng nhưng không được sôi, để im vậy cho đầu cá thấm, mềm nhưng vẫn nguyên vẹn. Khoảng từ 20 đến 30 phút sau, mỡ cá váng trên mặt nước, mùi cá thơm lựng là đã vừa ăn.

- Hành tây bào thật mỏng, trộn vào ít ngò và rau răm, ngò tàu, vắt thêm miếng chanh trộn sơ bỏ ra đĩa.

- Ớt luộc chín, bỏ hột, lấy chày nhỏ quết nhuyễn, cho vào ít nước mắm ngon.

- Hành ngò rau răm xắt nhỏ, củ hành chẻ mỏng dài.

- Vớt khúc cá nào có nhiều nạc riêng vào tô, sau sẽ gỡ nạc cho vô bánh canh.

- Vớt đầu cá nóng ra đĩa, rải trên vài cọng hành, ăn cùng với đĩa hành tây, chén mắm ớt (lưu ý: xương đầu cá mềm và béo ngậy nên người ta hay xí-mê phần nhiều xương chứ ít dành nhau phần nhiều thịt ). Nếu có thêm 1 ly rượu tây nho nhỏ thì hết chỗ nói!

- Xơi xong đầu cá rồi, đến tiết mục bánh canh: Bắc nồi nước nhỏ, trút túi bột bánh canh ra rổ, dội nước cho trôi hết bột áo, để ráo. Lấy từng nắm bột đủ cho một tô, trụng qua nước sôi, trút bột ra tô, rải hành ngò, gỡ một ít nạc cá cho vô, rắc tiêu, chan nước luôn giữ nóng trên bếp, cho nước hơi nhiều nếu muốn ăn kèm thêm khúc bánh mì nóng, cho muỗng ớt quết đỏ lừ vào rồi vắt thêm miếng chanh nhỏ, ngon ngỏn ngòn ngon...

Phổ biến nhứt là loại bánh canh xắt sợi vuông, mập hơn cọng phở, Nha Trang chợ nào cũng có, giá 8000đ/kg

Hít hà bên tô bánh canh cá, thấy cuộc đời vẫn đẹp sao

Kèm khúc bánh mì thêm chắc bụng

Đôi khi siêng, tui tự làm lấy bánh canh bột gạo, loại này nấu ra nước hơi đặc, lền lền, dẻo dẻo, người ta hay gọi là “cháo bánh canh”, một kiểu bánh canh nấu với tôm hoặc cá, dân dã, cũng rất phổ biến của các tỉnh miền Trung hồi tui mới đến đây, giờ ít thấy ai bán nữa

Nước ngọt, cá thơm, bao nhiêu vị ngon ngọt của trời đất, tinh hoa trong lòng biển cả như đều nằm hết ở đây, trong tô bánh canh thực thà như đếm này... Ai có dịp ghé xứ biển quê tui, đúng mùa mời ghé nhà thưởng thức, không chừng quên cả lối về... Well come!

(Hic Hic...Phải rình lúc này, 3h sáng mới vô được nhà, tía má ơi!!)